Musharaka

en mudaraba

Een musharaka is een contractuele samenwerkingsvorm waarbij twee of meer (rechts)personen geld of zaken in gemeenschap brengen om gezamenlijk winst te behalen. Islamitische financiële ondernemingen kunnen hierdoor financieren met eigen vermogen in plaats van een rentedragende lening of een andere debt-based financieringsmethode. Voor het aangaan van een musharaka is vereist dat de vennoten (enkelvoud: sharik en meervoud: shoraka’) een verdeling van de winst overeenkomen. De verdeling dient te zijn gebaseerd op een percentage van de winst en niet op een vast bedrag of een percentage van de inbreng.

De hoogte van ieders aandeel in de winst kan in beginsel vrijelijk worden afgesproken. De verliezen van de musharaka worden door alle shoraka’ naar ieders aandeel in het vermogen gedragen. Aangezien de winst- en verliesverdeling niet voorziet in een vast rendement voor de financier, maar zijn rendement afhankelijk is van de winstgevendheid van de musharaka is deze financieringsmethode verenigbaar met het verbod op riba. De financier loopt immers – net als de cliënt – het risico dat de musharaka geen winst of zelfs verlies oplevert, waardoor de financier geen recht heeft op betaling van een bedrag. Dit is in tegenstelling tot het rendement op een rentedragende lening dat de financier, ongeacht de mate van winstgevendheid van de musharaka, toekomt. Mede daarom is de winst- en verliesverdeling niet in strijd met het verbod op riba, maar het behalen van rendement op een rentedragende lening wel.

Vertegenwoordiging

De financier en de cliënt die gezamenlijk tot een musharaka treden, zijn zelfstandig bevoegd om de musharaka te vertegenwoordigen voor zover de rechtshandelingen zijn aangegaan ten behoeve van de normale bedrijfsuitoefening. In de musharaka-overeenkomst kan worden bepaald dat een sharik is uitgesloten van vertegenwoordiging of dat de vertegenwoordigingsbevoegdheid enkel toekomt aan een derde. In geval een sharik is uitgesloten van vertegenwoordigingsbevoegdheid, dan is hij niet gerechtigd tot meer winst dan zijn aandeel in het vermogen. Treedt een sharik buiten zijn vertegenwoordigingsbevoegdheid dan is hij niet aansprakelijk, tenzij sprake is van wangedrag of nalatigheid. Voor de externe aansprakelijkheid geldt in beginsel dat de shoraka’ jegens derden pro rata aansprakelijk zijn voor resterende schulden na ontbinding.

Ontbinding en vereffening

Er zijn vier gronden waarop de musharaka wordt ontbonden: 1. Door overlijden van één van de shoraka’, mits de erfgenamen besluiten om de musharaka-overeenkomst niet voort te zetten, 2. Door opzegging van een sharik aan de andere shoraka’, 3. Door het niet meer in staat zijn van een sharik om commerciële transacties aan te gaan, en 4. Door verloop van bedongen tijd. Na het intreden van de ontbinding vindt een vereffening plaats, voor zover de musharaka vermogensbestanddelen bezit. Gedurende de verefening worden achtereenvolgens de liquidatiekosten en de schulden van de musharaka voldaan. Daartoe worden alle activa te gelde gemaakt. Een eventueel overschot wordt pro rata uitgekeerd aan de vennoten. Uitsluiting van ontbinding Om te voorkomen dat de musharaka wordt ontbonden en vereffend bij het intreden van één van de voorgaande gronden, zijn er in de moderne financieringspraktijk enkele juridische constructies bedacht. Zo kan een beding worden opgenomen waarbij de shoraka’ voor een bepaalde duur niet door (eenzijdige) opzegging uit de musharaka kunnen treden. De musharaka wordt evenmin ontbonden ingeval de blijvende shoraka’ het aandeel van de uittredende sharik overnemen. Dit laatste kan bij de aanvang van de musharaka worden bedongen opdat de sharik met een uittreedwens verplicht is zijn aandeel aan te bieden aan de blijvende shoraka’ om de continuïteit van de musharaka te waarborgen. Deze methode is de kern van de musharaka al-mutanaqisa

More information?

Wilt u op de hoogte worden gehouden van de laatste ontwikkelingen omtrent de Halalhypotheek? Meldt u dan aan voor onze nieuwsbrief en ontvang het laatste nieuws direct in uw mailbox.

Deel onze blog

0 0 stemmen
Article Rating
Abonneer
Laat het weten als er
guest
0 Commentaren
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties