Islamitische koopovereenkomsten onder Nederlands recht

De murabaha, bai’ as-salam en de istisna kwalificeren onder Nederlands recht als gemengde overeenkomsten. Afhankelijk van de omstandigheden kunnen de rechtsregels van de koop, koop op afbetaling, consumentenkrediet in de zin van Titel 7.2A van het Burgerlijk Wetboek en de Wet op het financieel toezicht van toepassing zijn op de murabaha. 

Vooral vanuit de consumentenbeschermende bepalingen heeft de murabaha veelal te maken met dwingend recht. Ik zal alle mogelijke belemmeringen achtereenvolgens bespreken. De bai’ as-salam kwalificeert als een koopovereenkomst en een financieel product in de zin van de Wet op het financieel toezicht. Aangezien de bai’ as-salam de (ver)koop is van toekomstige zaken zal het Nederlandse goederenrecht uitvoerig worden besproken. 

Tot slot wordt de istisna behandeld zijnde een koop op afbetaling en een overeenkomst van aanneming van werk.

Murabaha

De murabaha bestaat uit twee koopovereenkomsten, waarvan de koopovereenkomst tussen de financier en de cliënt tevens kwalificeert als een koop op afbetaling. Koop op afbetaling is de koopovereenkomst waarbij partijen overeenkomen dat de koopprijs wordt betaald in termijnen, waarvan twee of meer verschijnen nadat de verkochte zaak aan de koper is afgeleverd.

Niet onder deze regeling vallen overeenkomsten die betrekking hebben op onroerende zaken of op bepaalde zeeschepen, binnenschepen of luchtvaartuigen. De kwalificatie van koop op afbetaling heeft belangrijke rechtsgevolgen. Het beding waarbij de cliënt is verplicht om bij een niet-tijdige betaling een bepaald bedrag over te maken aan een goed doel, kwalificeert naar Nederlands recht als een boetebeding, c.q. een strafbeding. 

Bij de koop op afbetaling kan een boetebeding enkel schriftelijk worden aangegaan en pas worden gevorderd na een ingebrekestelling. De boete treedt in de plaats van de aanvullende en vervangende schadevergoeding die op grond van de wet is verschuldigd, waardoor de financier in een murabaha financiële compensatie mist ingeval hij schade door niet-tijdige betaling ondervindt. 

Partijen kunnen hiervan afwijken, bijvoorbeeld door te bedingen dat de boete naast aanvullende en/of vervangende schadevergoeding op grond van de wet kan worden gevorderd. Ook dienen partijen rekening te houden met de hoogte van de boete, omdat de rechter een bovenmatige boete kan matigen of opheffen. 

Daarnaast behoeft de koper de toestemming van de andere echtgenoot voor het aangaan van overeenkomsten van koop op afbetaling, behalve voor zaken welke kennelijk uitsluitend of hoofdzakelijk ten behoeve van de normale uitoefening van zijn beroep of bedrijf strekken.

In dergelijke gevallen zal de financier de toestemming van de andere echtgenoot dienen te verzoeken op straffe van vernietigbaarheid van de overeenkomst. 

Deel onze blog

0 0 stemmen
Article Rating
Abonneer
Laat het weten als er
guest
0 Commentaren
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties