Algemene regels voor islamitische koopovereenkomsten
Een murabaha moet bovendien voldoen aan de algemene regels die gelden voor islamitische koopovereenkomsten. Deze regels hebben betrekking op (i) het voorwerp van de koopovereenkomst, (ii) bedingen in de koopovereenkomst en (iii) de verschuldigde prestatie.
Het is niet mogelijk om de verkoop van een toekomstige zaak te bewerkstelligen. Immers, het voorwerp van de koopovereenkomst dient ten tijde van het aangaan van de koop in eigendom en bezit te zijn van de verkoper.
Het islamitische recht bevat geen regels over de wijze van bezit(sverschaffing), waardoor dit wordt overgelaten aan lokaal recht. Ook is vereist dat de zaak met voldoende bepaaldheid kan worden omschreven. Daarnaast is ten aanzien van twee categorieën zaken expliciet bepaald dat de (ver)koop daarvan nietig is.
De eerste categorie bestaat uit zaken die onder het islamitische recht geen handelswaarde hebben, zoals goud, zilver en betaalmiddelen.
Deze zaken kunnen vanwege het verbod op riba slechts worden geruild tegen dezelfde waarde, ondanks een eventueel verschil in kwaliteit.
De tweede categorie ziet op zaken waarvan het gebruik slechts een onethisch doel dient, zoals (wijn vanwege het verbod op het nuttigen van alcohol). Voorwerpen of activiteiten die haram zijn, kunnen dus niet worden verhandeld of gefinancierd.
Bovendien mag de koopovereenkomst niet worden onderworpen aan een tijdsbepaling of een voorwaarde, tenzij dit gebruikelijk is bij de koop van een dergelijk goed. Een voorbeeld hiervan is de koop van een koelkast onder de voorwaarde dat deze twee jaar gratis wordt onderhouden.
Laatstgenoemde voorwaarde is geldig omdat een onderhoudsbepaling bij de koop van een nieuwe koelkast gebruikelijk is in het maatschappelijk verkeer. Wordt de koelkast verkocht onder een opschortende tijdsbepaling of voorwaarde, zoals het intreden van een toekomstige gebeurtenis of toekomstig tijdstip, dan belet het verbod op gharar de geldigheid van de koopovereenkomst.
Evenmin mag de koopovereenkomst worden onderworpen aan het beding waarbij het eigendom van het goed blijft voorbehouden aan de financier tot de volledige betaling van de koopprijs. Tot slot is het verrichten van de verschuldigde prestatie onderhevig aan het verbod op gharar en riba.
De levering van de zaak mag namelijk niet onzeker zijn en moet terstond worden verricht. Ter illustratie van een onzekere levering van een zaak kan worden gedacht aan de verkoop van een verloren munt. De levering van de verloren munt is onzeker, omdat de verkoper niet in het bezit is van de munt en mogelijk nooit meer het bezit daarvan verschaft.
Uitzonderingen op de algemene regels waaraan de murabaha moet voldoen, zijn de bai’ as-salam en istisna. Beide koopovereenkomsten maken een uitzondering op de voorwaarden dat ten tijde van de verkoop (i) het voorwerp van de koopovereenkomst bestaat en (ii) de verkoper zowel de eigenaar als de bezitter daarvan is.
